Antz

Q ฝ่ามือจะแตก ลอกเป็นขุย ๆ และคัน ทายา กินยาแก้แพ...

อยากสอบถามเรื่องผิวที่ฝ่ามือค่ะ - อาการคือ ผิวที่ฝ่ามือจะแห้ง แตก ลอก ตลอดเวลาเป็นหนัก ๆ ก็จะแตกถึงขั้นมีเลือดเป็นแผลเลยค่ะ ใช้ยาทา Diprosalic ทา มันก็ดีขึ้นนิดหน่อย แต่เด๊่ยวก็กลับมาเป็นอีก ไม่หายขาด - จะรักษาอย่างไรดีค่ะ เคยไปหาหมอ ก็ให้ยาทาแก้คัน ทานยาแก้แพ้ ก็ไม่ได้ช่วยอะไร

พญ.ศกุนี

ผื่นผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่มือ อาการเป็นๆหายๆ ได้ค่ะ เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ภูมิแพ้ผิวหนัง, ผื่นแพ้สัมผัสจากสารเคมี หรือ จากงานที่ทำ, การทำงานสัมผัสสารที่มาระคายเคืองที่มือซ้ำๆ, การทำงานบ้าน เช่น ล้างจาน ซักผ้าด้วยมือ ล้างห้องน้ำ สัมผัสน้ำยาเคมีเป็นประจำโดยไม่ได้ใช้อุปกรณ์ป้องกัน (wet work), การพยายามขัดถู ขูด ฟอกสบู่หรือน้ำยาล้างมือบ่อยเกินไป, การเช็ดหรือล้างมือด้วยแอลกอฮอล์เป็นประจำ หรือใช้น้ำร้อนล้างมือ เป็นต้น

ภาวะนี้สามารถป้องกันได้ค่ะ เพื่อไม่ให้อาการกำเริบบ่อยๆ อย่างแรกเลยคือสำรวจตนเอง ว่ามีปัจจัยกระตุ้นดังที่หมอกล่าวข้างต้นหรือไม่ค่ะ ถ้ามี ก็แนะนำให้หลีกเลี่ยงสิ่งเหล่านั้น, การใส่ถุงมือยางอาจช่วยได้ในบางกรณี แต่ก็มีผู้ป่วยบางรายที่แพ้ถุงมือยางร่วมด้วยได้, การลดความถี่ในการล้างมือที่ไม่จำเป็น, งดใช้แอลกอฮอล์ล้างมือ, งดการขัดถูซ้ำๆ, หลีกเลี่ยงสารก่อผื่นแพ้สัมผัสโดยการสังเกตว่า เราจับสัมผัสสารอะไรแล้วทำให้อาการผื่นเป็นเพิ่มมากขึ้นค่ะ 
ซึ่งการปรับสิ่งต่างๆ เหล่านี้ และการหลีกเลี่ยงสารก่อผื่นแพ้ เป็นหลักสำคัญในการป้องกัน ไม่ให้เป็นผื่นซ้ำอีกค่ะ

ส่วนการรักษาด้วยการทายา Diprosalic ointment ซึ่งเป็นยาผสมระหว่าง Betamethasone dipropionate เป็นยา สเตียรอยด์ออกฤทธิ์ลดการอักเสบของผิวหนัง และ Salicylic acid ออกฤทธิ์ลอกผิวหนังที่หนา ดังนั้นในช่วงที่มือแห้ง แตกลอก มีร่อง จนเป็นแผลนั้น ยาตัวนี้อาจไม่เหมาะนักเนื่องจากมีส่วนผสมของ salicylic acid ค่ะ

โดยทั่วไป แนะนำให้ใช้ยาทาลดการอักเสบกลุ่มสเตียรอยด์ เช่น Betamethasone cream ทาวันละสองครั้ง ถ้าผื่นอักเสบไม่มาก หรือถ้าผื่นอักเสบมาก อาจปรับยาแรงขึ้นเป็นยาทา เช่น Clobetasol cream หรือ ointment แต่อย่างไรก็ตาม ยาเหล่านี้ควรใช้ในช่วงระยะเวลาสั้นๆ เมื่อผื่นหายแล้วควรหยุดยา ไม่ควรใช้ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานค่ะ และนอกจากนี้การทายาลดการอักเสบอย่างเดียวไม่เพียงพอค่ะ หมอแนะนำให้ทาครีมบำรุงผิวที่มือเพื่อให้ความชุ่มชื้นอย่างสม่ำเสมอ หรือช่วงที่แตกลอกมากๆ อาจทาวาสลีน (vasaline) ที่เป็น petrolatum บ่อยๆ เพื่อช่วยสมานผิวที่แตกเป็นร่องได้ดียิ่งขึ้นค่ะ

สรุปแล้วสิ่งสำคัญที่สุด คือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้ และทาครีมบำรุงผิวให้ความชุ่มชื้นอย่างสม่ำเสมอนะคะ ถ้ายังไม่ดีขึ้น และนำให้ไปพบแพทย์อีกครั้งค่ะ