Tanawat

Q เป็นงูสวัด ครั้งที่ 2

เป็นผู้ชายอายุ 31 ปี ไม่มีโรคประจำตัว ไม่มีโรคทางกรรมพันธ์, ไม่มีญาติสายตรงเป็นมะเร็ง ไม่สูบบุหรี่, ดื่มแอลกอฮอล์ตามงานสังสรรค์ ตอนเด็กเคยเป็นอีสุกอีใส เมื่อ 10 ปีที่แล้ว เป็นงูสวัดขึ้นบริเวณเอวด้านขวา 3 เดือนก่อน พักผ่อนน้อย มีอาการปวดเมื่อยตามตัว และมีผื่นลักษณะเป็นผื่นแดง และมีตุ่มน้ำใส ขนาดประมาณ 3*4 เซนติเมตรบริวณไหล่ซ้ายด้านหลัง ได้รับการรักษาโดยทานยา acyclovir 800 มิลลิกรัม 1 เม็ด วันละ 5 ครั้ง ทานทั้งหมด 10 วัน และทายา acyclovir cream หลังจากนั้นแห้งและก็หายไป คำถามที่อยากปรึกษา 1. โอกาสที่จะเป็นงูวัดครั้งที่ 2 มีมากน้อยแค่ไหนครับ? 2. ควรจะส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการอะไรเพิ่มเติมหรือไม่ครับ? 3. ต้องคิดถึงโรคที่เกี่ยวข้องอื่นๆหรือไม่ครับ? 4. วัคซีนป้องกันงูสวัดสามารถช่วยได้หรือไม่ครับ? ขอบพระคุณอย่างสูงครับ

พญ.ศกุนี

ขอบคุณที่ให้ข้อมูลโดยละเอียดนะคะ มีประโยชน์มากค่ะ
หมอขอตอบเป็นข้อๆ ดังนี้ค่ะ

1. โอกาสที่จะเป็นงูสวัดครั้งที่ 2 มีมากน้อยแค่ไหนครับ?
ขึ้นกับภูมิคุ้มกันของร่างกายค่ะ งูสวัดมีโอกาสเป็นเพิ่มขึ้นหรือกลับเป็นซ้ำ ขึ้นกับว่าร่างกายมีความเสี่ยงทำให้เชื้อไวรัส varicella-zoster virus (VZV) ที่ซ่อนอยู่ที่ปมประสาท หลังจากที่เคยได้รับเชื้อมาแล้ว ถูกกระตุ้นให้เชื้อไวรัสก่อโรคขึ้นอีกครั้ง โดยทำให้การอักเสบตามแนวเส้นประสาท จนแสดงรอยโรคที่ผิวหนังเป็นกลุ่มตุ่มน้ำบนพื้นแดงเป็นแนวยาว โดยความเสี่ยงที่ทำให้เป็นซ้ำได้ง่าย ได้แก่ อายุมาก (อายุมากกว่า 60 ปี), ภูมิร่างกายทำงานต่ำลง (CMI defect) เช่น มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง, ทานยากดภูมิคุ้มกันของร่างกาย เช่น สเตียรอยด์, รับยาเคมีบำบัด, ผู้ป่วยปลูกถ่ายไขกระดูก เป็นต้น 

2. ควรจะส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการอะไรเพิ่มเติมหรือไม่ครับ?
ไม่มีการตรวจเพิ่มเติมที่จำเป็น ถ้าหากไม่มีอาการค่ะ
  
3. ต้องคิดถึงโรคที่เกี่ยวข้องอื่นๆหรือไม่ครับ?
คนทั่วไป ถ้ามีช่วงที่ภูมิคุ้มกันของร่างกายทำงานน้อยลงก็ทำให้เป็นงูสวัดซ้ำได้ค่ะ ถ้ามีความเสี่ยงดังข้อ 1 ก็จะเป็นงูสวัดที่รุนแรงขึ้น และมีอาการอยู่นานกว่าปกติได้ค่ะ   
  
4. วัคซีนป้องกันงูสวัดสามารถช่วยได้หรือไม่ครับ? 
ถ้าอายุน้อย และร่างกายแข็งแรงดี ยังไม่มีความจำเป็นต้องฉีดวัคซีนนะคะ

องค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกาหรือ FDA แนะนำว่า ควรฉีดวัคซีนในคนสูงอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป ไม่ว่าจะเคยหรือไม่เคยเป็นงูสวัดมาก่อน วัคซีนงูสวัดเป็นแบบฉีดครั้งเดียว กระตุ้นภูมิคุ้มกันร่างกายอยู่ได้นานโดยเฉลี่ย 10 ปี ซึ่งจะลดความเสี่ยงในการเกิดโรคได้ครึ่งหนึ่ง และถ้าหากเป็นโรคก็จะมีความรุนแรงลดลง และลดความเจ็บปวดตามแนวเส้นประสาทหลังจากมีผื่นได้กว่าสองในสามของผู้ป่วยค่ะ